Pytania i wątpliwości napisz do nas

Żywienie kobiety karmiącej piersią

Autorka: Katarzyna Kaczor

Okres karmienia dziecka jest bardzo ważnym etapem rozwoju naszego maleństwa. Jednak troszcząc się o nasze dziecko nie możemy zapomnieć o odpowiednim odżywianiu się matki karmiącej. Poniższy artykuł pomaga zrozumieć wagę zagadnienia diety matki karmiącej. Dowiesz się z niego:

• Dlaczego mleko matki jest najlepszym pokarmem dla dziecka?
• Jak laktacja wpływa na zapotrzebowanie energetyczne matki?
• Jak zmienia się zapotrzebowanie na składniki odżywcze kobiety w trakcie karmienia?
• Jak powinna się odżywiać kobieta karmiąca (wskazówki)?

Czas karmienia piersią jest niezwykle istotny dla prawidłowego rozwoju psychofizycznego dziecka. Mleko matki jest najlepszym pokarmem dla dziecka, gdyż zawiera wiele cennych składników odżywczych, swoistych gatunkowych, których nie uda się dostarczyć dziecku w żaden inny sposób. Są to między innymi:

• immunoglobuliny
  • zwiększają odporność dziecka
• kazeina
  • podstawowe białko mleka, tworzy kompleksy z wapniem w przewodzie pokarmowym umożliwiając jego lepsze wykorzystanie przez organizm
• laktoglobulina
  • białko mleka, beta-laktoglobulina mleka krowiego, powoduje alergie pokarmowe
• laktoalbumina
  • białko serwatkowe lepiej przyswajalne przez organizm, nie powoduje alergii
• lizozym
  • białko biorące udział w odpowiedzi immunologicznej, ma działanie przeciwbakteryjne

Przez pierwsze sześć miesięcy życia pokarm matki powinien być jedynym pokarmem dziecka. Jest on wystarczający do pokrycia potrzeb żywieniowych maleństwa. W okresie laktacji, podobnie jak podczas ciąży, kobieta odpowiada za dwoje, jej żywienie powinno być dostosowane do potrzeb własnych oraz dziecka. Dlatego też powinna zwracać szczególną uwagę na to, co i ile je.

Okres laktacji wiąże się ze zwiększonymi wydatkami energetycznymi, które zużywane są na produkcję mleka. Zwiększa się również zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze. Aby sprostać temu zadaniu, w organizmie kobiety:

• zwiększa się strawność niektórych składników pokarmowych
• zwiększa się wydajność przemian wątrobowych
• zmniejsza wykorzystanie glukozy, aminokwasów przez narządy wewnętrzne organizmu matki
• spada przepływ krwi w sercu, wątrobie, ścianie przewodu pokarmowego
• zwiększa się przepływ krwi w gruczołach sutkowych
• zwiększa się oczywiście spożycie pożywienia, ale również organizm wykorzystuje zapasy zgromadzone podczas ciąży (zmniejsza się ilość tkanki tłuszczowej, czyli spada masa ciała matki!)

Poniższa tabela obrazuje o ile zwiększa się zapotrzebowanie kobiety karmiącej na poszczególne składniki odżywcze w porównaniu do okresu przed ciążą (dla kobiet w wieku 19 - 25 lat, o masie ciała przed ciążą 60kg).

Składniki pokarmowe	Kobiety przed ciążą	Kobiety karmiące	Wzrost zapotrzebowania podczas laktacji w stosunku do okresu przed ciążą
Energia	2350 kcal	2850 kcal	+500 kcal
NNKT	> 3 % energii		100 %
Białko	70 - 90 g	110 g	38 %
Wit. C	70 mg	100 mg	43 %
Wit. B1	1,9 mg	2,2 mg	16 %
Wit. B2	1,8 mg	2,6 mg	44 %
Wit. PP	21 mg	26 mg	24 %
Wit. B6	2 mg	2,9 mg	45 %
Folacyna	290 mcg	530 mcg	83 %
Wit. B12	3 mcg	4 mcg	33 %
Wit. A	800 mcg	1600 mcg	100 %
Wit. E	10 mg	14 mg	40 %
Wapń	1200 mg	1200 mg	-
Magnez	300 mg	380 mg	27 %
Żelazo	18 mg	20 mg	11 %
Cynk	13 mg	21 mg	62 %
Jod	160 mcg	200 mcg	25 %

Na podstawie tabeli można wyciągnąć wniosek, iż podczas laktacji zwiększa się zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze. Aby sprostać temu zadaniu, należy pamiętać nie tylko o większej ilości pożywienia, ale również o większej jakości pożywienia. Z drugiej jednak strony nie popadajmy w przesadę i, droga mamusiu, nie jedz za dwoje!

W prawidłowym żywieniu powinny pomóc Ci poniższe wskazówki:

• pamiętaj o regularnych i urozmaiconych posiłkach, jedz 4 - 5 posiłków dziennie
• nie unikaj produktów zwierzęcych (mleko, ser, jaja, mięso, wędliny), aby dostarczyć organizmowi odpowiedniej ilości białka zwierzęcego (powinno ono stanowić 60 % białka ogółem)
• to co jesz znajduje swoje odbicie w mleku, gdyż większość składników odżywczych z Twojej diety przenika poprzez krew do gruczołu sutkowego, a potem do mleka; niedobory pokarmowe również!
• poprzez mleko dziecko poznaje smaki, może polubić produkty, które spożywasz podczas karmienia piersią
• unikaj potraw ciężkostrawnych, ostrych, mocnej kawy i herbaty, picia alkoholu i palenia papierosów
• pamiętaj o codziennej porcji płynów, dodatkowy litr płynów dziennie możesz wypijać w postaci mleka, jogurtów, soków
• jedz codziennie warzywa (minimum 0,5 kg dziennie) i owoce (minimum 0,2 kg)
• spożywanie czekolady, cebuli, brukselki, brokułów, kapusty i kalafiora może zwiększają kolkę u dziecka
• uważaj również na owoce cytrusowe, czosnek, przyprawy, gdyż mogą powodować u dziecka bóle brzucha, rzadkie stolce, niechęć do ssania
• nie zapominaj o olejach roślinnych, głównie polecany jest olej słonecznikowy, sojowy, kukurydziany (zawierają korzystne kwasy tłuszczowe wielonienasycone - NNKT)
• uważaj na produkty alergizujące: ryby, orzechy, soję, jaja, jeśli wystąpią u dziecka jakieś zmiany po spożyciu tych produktów przez mamę, to lepiej jest je odstawić na jakiś czas i zgłosić to lekarzowi
• wybieraj produkty z pewnego źródła, świeże, mało przetworzone, naturalne bez konserwantów lub innych dodatków chemicznych

  Polecamy także inne strony dotyczące odżywiania kobiet w trakcie ciąży oraz po niej:

  • Zapotrzebowanie ciężarnej na poszczególne składniki odżywcze
  • Poradnik żywieniowy ciężarnej

  Warto też zajrzeć na stronę www.laktacja.pl. Jest tam wiele artykułów poświęconych tematyce laktacji.